25 Aralık 2012 tarihli yazımda Cem Kozlu’nun Coca Cola CEO’su Muhtar Kent ile yaptığı röportaja yer vermiştim. İki başarılı iş adamının da ürün, marka, müşteri, pazar, dünya, ekipleri, gelişim, başarı hakkında söyledikleri çok kıymetli, “rafine edilmiş” tecrübe ve bilginin yansımaları. Yazımı Cem Kozlu’nun “Liderin Takım Çantası” isimli kitabı hakkındaki yorumlarımı bir sonraki yazımda Kaynağım İnsan okuyucusu ile paylaşacağımı yazarak bitirmiştim.

Benim için bir kitabı içeriğinin zenginliğine paralel cazip kılan iki özellik var: rahat okuyabilmek ve akışkanlık.

Rahat okumak, işlenen konunun sistemli bir bütünlük içinde, anlaşılır bir dille inceleniyor olması demektir. Kitabın son kelimesini okuduğunuzda sanki bir yap-bozun son parçasını yerleştirmiş gibi “bitirmişlik” hissini vermesi gerekir.

Akışkanlık ise bölümler arası mantıksal bağlantının başarı ile kurulmasıdır. Kitaptan anlam çıkarmak için “başa dön”, “ileri git”, “dur bakayım o neredeydi?” diye boğuşmak zorunda kalmazsınız.

Cem Kozlu’nun Liderin Takım Çantası isimli kitabını yapılandırma şekli aslında onun organizasyona, işe, insana nasıl bir zihinsel tutum ile yaklaştığının bir yansıması: rahat ve akışkan

Kitap iki ana bölümden oluyor.

Cem Kozlu, birinci bölümde ağırlıklı kullandığı iş yürütüm araç/metotlarını, ikinci bölümde ise liderlik fonksiyonuna yaklaşımını sergiliyor. Her bir başlık altında kendi iş hayatından, uluslararası dev şirketlerde yaşananlardan, tarihe malolmuş önemli liderlerin hayatlarından çok çarpıcı örnekler veriyor, okumamız için kitaplar tavsiye ediyor.

Kitabı okumayı on beş gün önce bitirdim. O zamandan, şu ana kadar düşündüğümde aklımda kalanlar da herhalde “Cem Kozlu’nun Takım Çantasından Notlarım” şeklinde başlıklandırılabilir.

 

Cem Kozlu’nun Takım Çantasından Notlarım:

1. Kişinin iş yürütümünde bir Checklist’inin olması unutma riskini azaltıyor, süreçlerin daha kontrollü ve sağlıklı yürümesini sağlıyor. Cem Kozlu’nun babasının Amerika’ya gitmeden önce oğlu Cem’e yazdığı checklist bazı özel içerikler hariç herkese yazılmış kabul edilebilir.

2. Sürekli not tutmak, yanında not kağıtları ve kalem bulundurmak şart. Anlık algı, düşünce ve saptamaların kayıt altına alınması iyileşme, gelişme sürecinde çok faydalı. Unutkanlık büyük risk.

3. Lider takımıyla tartışır ama karar verme sorumluluğu her zaman ondadır.

4. Hatalardan en önemli öğrenme aracıdır.

5. Öneri sistemi, çalışanların analitik düşünme ve yalın ifadelendirme yetkinliklerini destekleyen şirketlerin kan damarları gibidir.

6. THY Teknik’in servis süresinin Luftansa ile yapılan benchmarking sonrasında 1 aydan, 1 haftaya düşürülmesi planlama için nefis bir örnek.

7. Asla sahadan kopmamak gerekir. Kağıt üstündeki veriler değerlidir ama sahada yaşanmakta olanı görebilmek, analiz edebilmek en değerlidir.

8. Vizyon ticareti yapan, ülkeye davet edilip çeşitli konuşmalar yapan ancak hiçbir öngörüleri gerçekleşmeyen “guru”lara dikkat.

9. Toplantıların hedefleri baştan belirlenmelidir. Fikir fırtınası olmadığı sürece toplantı süresi sınırlı olmalı, lider, toplantı sonunda toplantı süresince tartışılan konuları toparlamalı ve karara bağlamalıdır.

10. Execution üç süreçten oluşur: insan süreci, strateji süreci, operasyon süreci. Execution geniş kapsamlı, insiyatif kullanmak ise kişisel gelişen bir süreçtir.

11. Takip sistemin sağlıklı işlemesi için şarttır. Sistem işleyişleri tesadüflere veya hafızaya bırakılamayacak kadar önemlidir. Takip için not tutun, bir checklist oluşturun.

12. Lider, takımını kendisini ve birbirini tamamlayan en yetkin insanlardan oluşturmalıdır. Düşmanını bile dosta dönüştürebilmelidir.

13.Lidere beslenen güvenin altında şeffaflık, yetkinlik, tutku ve tevazzü yatar.

14. Kurum kültürünün oluşmasında hikayelerin ve ritüellerin büyük önemi vardır. Metaforlar ve onlarla bezenmiş hikayeler liderlerin en temel iletişim araçlarıdır.

15. Liderin, beyni kadar yüreği de derinliği olmalı. İnsanın yaptığı işe maddi ve nesnel olduğu kadar, anlam da yükleyebilmesi işinden manevi tatmin almasını sağlar.

16. Doğruyu bilmek önemlidir, doğruyu yapmak ise cesaret ister. Hayatta doğruyu yapmak yolunda destek verecek, yol gösterecek nitelikli, üstün arkadaşlar edinin ve onları hayatınızda tutun.

17. Churchill “Öngörü ve mükemmeliyet benim güçlerim arasında sayılmaz. Çok hata yaptım. Özelliğim, hatadan sonra pes etmemek, mücadeleye devam edip, toparlanmaktır”

18. Coca Cola, dünyanın en uzun ömürlü şirketlerinden biri. Coca Cola şurubunun sırrı bir banka kasasında saklı. İş modellinin sırrı ise şirketi yönetenler ve çalışanlarında. Bu sır, şurubunkinin tersine, paylaşıldıkça çoğalıyor. Şurubun formülü değişmiyor, ama iş modeli sürekli gelişiyor. Kurumsal gelişim altında da kurumun destekleğini bireysel eğitim ve gelişim programları yatıyor. Dolayısıyla liderin en temel görevlerinden biri ilk önce kendisini, sonra takımını ve kurumunu yetiştirmek , geliştirmek, şu an için hiç kimsenin göremediği tehdit, tehlike ve fırsatlara hazırlamaktır.      

.

Aslında kitap boyunca altını çizdiğim her satırı, her örneği, hikayeyi aktarmaya kalksam “bunları okuyacağıma, gidip kitabı alırım” dersiniz. Dolayısıyla bence de hiç vakit kaybetmeyin ve Tanımsızlık Alışkanlığını fazlasıyla aşmış bir lider olarak Cem Kozlu’nun 10. basımı yapmış olan Liderin Takım Çantasını alın, fazla vakit geçirmeden okuyun. 🙂