Etiket arşivi: Isaac Newton

Dünya Tarihine Yön Veren 50 Bilim İnsanı ve Kaşif

Micheal H. Hart’ın “En Etkin 100” kitabına göre dünya tarihine yön veren 50 bilim insanı ve kaşifin bir cümle yaptıklarını paylaşmak istedim.

1. Isaac Newton (1642-1727) : Mekanik (F=ma), matematik (integral, binom teoremi), optik, termodinamik, akustik, astronomi alanlarında çığır açmıştır.

2. Ts’ Ai Lun (yaklaşık MS 105): Çinli kaşif kağıdı bulmuştur.

3. Johann Gutenberg( 1400-1468) : Matbaanın mucididir.

4. Kristof Kolomb ( 1451-1506): Amerika kıtasını keşfetmiştir.

5. Albert Einstein (1879-1955): Görelilik – yerçekimi kanunu, fotoelektrik etki kuramları ile tanınır.

6. Louis Pasteur (1822-1895): Hastalıkların mikroplardan kaynaklandığı kuramı ve koruyucu aşı geliştimesi ile tanınmıştır.

7. Galileo Galilei (1564-1642) : Mekanik konusundaki önemli çalışmalarından çok onu astromoni dalındaki saptamaları ile tanıyoruz. Teleskopu geliştirerek Copernikus’un ileri sürdüğü gezegenlerin güneş etrafında döndüğü teorisini kanıtlamıştır.

8. Aristoteles ( MÖ 384-322) : Formel mantık ve felsefe üzerine çalışmaları yanında astronomi, zooloji, embriyoloji, coğraya, jeoloji, fizik, anatomi, fizyoloji, ekonomi, psikoloji, retorik, siyaset, tanrıbilim üzerine çalışmıştır.

9. Euclid (MÖ 300): Düzlem ve somut geometri konularını incelemekle birlikte “Elementler” kitabı ile cebir ve sayı teoremlerini geliştirmiştir.

10. Charles Darwin ( 1809-1882) : Doğal şeçme yoluyla evrimleşme kuramının kurucusudur.

11. Nicolaus Copernikus ( 1473-1543): “Gök Cisimlerinin Hareketi Üzerine” adlı kitabında ilk defa dünyanınk endi etrafında, ayın dünyanın etrafında ve diğer bütün gezegenlerle beraber dünyanın güneşin etrafında döndüğünü yazdı.

12. Antoine Laurent Lavosier (1743-1794) : Kimya kuramını formule ederek kimya bilimini doğru yola yönlendirmiştir.

13. James Watt ( 1736-1819) : Buhar makinasını yapaarak Sanayi Devriminin kilit adamı olmuştur.

14. Micheal Faraday ( 1791-1867) : Kapalı bir devre içinde mıknatıs gezdirilmesi halinde mıknatıs hareket ettiği sürece devrede akım olduğunu keşfetmiştir. Bu etki “elektromanyetik endüksiyon”” olarak adlandırılır ve Faraday Kanunu olarak anılır. Ayrıca ilk elektrik motoronu yapmıştır.

15. James Clerk Maxwell ( 1831-1879) Elektrik ve manyetizmanın temel kanunlarını ifade eden dört denklemi ortaya koymuştur.

16. Karl Marx ( 1818-1883) : Bilimsel sosyalizmin kurucusudur.

17. Martin Luther ( 1483-1546): Teoloji dalında Roma Katolik Kilisesine meydan okuyarak Protestan Reform hareketini başlatmıştır.

18. Orville – Wilbur Wrigth Kardeşler ( 1867-1912) : İlk motorlu uçağı yapmışlardır.

19. Adam Smith ( 1723-1790) : Ekonomi teorisinin gelişimine özellikle “Ulusların Zenginliği” kitabı ile büyük katkıları olmuştur.

20. John Dalton( 1766-1844) : Atom hipotezi ile kmiya bilimlerindeki kaydedilen müthiş gelişmeleri imkanlı kılmıştır.

21. Thomas Edison ( 1847-1931) : Edison elektrikle aydınlatma sistemini icat eden kişi değildir, o geliştirdiği elektrik dağıtım sistemi ile elektrikle aydınlatmanın evlerde kullanılmaya elverişli hale getirmiştir.

22. William T.G. Morton (1819-1868): Ameliyatlarda anestezi kullanılmaya başlanmasında en fazla payı olan  bilim insanıdır.

23. Guglielmo Marconi (1874-1937) : Radyonun mucididir.

24. Platon (MÖ 427-347) : Batı’nın siyasal felsefesinin, etik ve metafizik düşünce tarzının büyük kısmının başlangıç noktasıdır.

25. Alexander Graham Bell (1847-1922) : Telefonun mucididir.

26. Alexander Flemming ( 1881-1955) : Penisilinin kaşifidir.

27. John Locke ( 1632-1704) : Meşruti demokrasinin temel fikirlerini tutarlı bir biçimde toparlamıştır.

28. Werner Heisenberg (1901-1976) : Kuantum mekaniğinin yaratılmasında kilit roldedir.

29. Louıs Daguerre (1787-1851): Uygulanabilir fotoğrafçılık yöntemini geliştirmiştir.

30. Rene Descartes (1596-1650) : Analitik geometriyi anlatmış, evreni mekanik bir sistem olarak görmüş, herşeye şüphe ile yaklaşılması gerektiğini söylemiş ve epistomoloji(bilgibilime ) büyük önem vermiştir. “Düşünüyorum öyleyse varım” sözü ile varolduğunu, Tanrı’nın varolduğunu, dünyanın varolduğunu kendisinin tamin edecek şekilde kanıtlamıştır.

31. William Harvey (1578-1657) Kandolaşımı ve kalbin işlevini keşfetmiştir.

32. Ernest Rutherford (1871-1937) : Deneysel fizik dalında 20. yüzyılda yetişen en büyük bilim adamı kabul edilir. Radyoaktivite hakkında bilinenlerin merkez kişiliğidir.

33. Gregor Mendel ( 1822-1884) : Mendel bütün canlı organizmalarda bugün “gen” adı verilen temel birimin olduğunu ve kaltsal özelliklerin bu birinler yoluyla ana-babadan yavruya geçtiğini söyleyen kalıyım kuramının sahibidir.

34. Max Planck ( 1858-1947) : Radyasyon (ışınım) enerjisinin sürekli dalgalar halinde değil de , “kuanta” adını verdiği küçük kütleler veya yumrular halinde yayınım gösterdiklerini söyledi. Klasik ışık ve elektromanyetiklik teorileriyle çelişen bu hipotez, kuantum teorisinin çıkış noktası olmuştur.

35. Joseph Lister (1827-1912) Cerrahide aniseptik önlemlerin kullanımını başlatan İngiliz cerrahtır.

36. Nikolaus August Otto (1832-1891): İlk yanmalı motorun mucididir.

37. Sigmund Freud (1856-1939) : Akıl hastalarının tedavisinde kullanılan Psikanaliz tekniğini geliştirmiştir.

38. Edward Jenner ( 1749-1823) Yüzbinlerce insanın ölümüne neden olan çiçek hastalığnın aşısını geliştirmiştir.

39. Wilheim Conrad Röntgen (1845-1923) : X ışınlarını bulan bilim adamıdır.

40. Johannes Kepler (1571-1630): Gezegen hareketlerinin bağlı olduğunu kanunları bulmuştur.

41. Enrico Fermi (1901-1954) İlk nükleer reaktörün tasarımını yapmıştır.

42. Leonhard Euler (1707-1783) Matematikte en yaygın kullanılan Euler formulünü bulmuş, matemetikte “pi” sembolünün kullanımını sağlamıştır.

43. Thomas Malthus (1766-1834) Nüfus artışının giderek besin kaynaklarını tüketeceği tezinin sahibidir.

44. Gregory Pincus (1903-1967) Ağızdan alınan gebeliği önleyici hapların geliştirilmesinde en önemli role sahiptir.

45. Vasco Da Gama (1460-1524): Avrupa’dan Hindistan’a Afrika kıyılarından dolaşılarak doğrudan ulaşımı sağlayan deniz yolunun kaşifidir.

46. Henry Ford (1863-1947): Büyük partiler hlainde üretim yapılmasını sağlayacak tekniklerin (bant üretim) kazandırma konusunda herkesten büyük paya sahiptir.

47. Arşimed (MÖ 287-212) Kaldıraç ilkesi ve özgül ağırlık kavramı ona aittir.

48. Charles Babbage ( 1792-1871) : Çözümleme Motoru adını verdiği makina ile günümüzün hesap makinalarının yapabileceği herşeyi yapabilmişit.r Genel amaçlı digital bilgisayarın çalışma ilkelerin bulmuştur.

49. Marie Curie (1867-1934) Radyum elementini bulmuş ve yalıtmıştır.

50. Ferdinand Magellan ( 1480-1521) Dünyanın etrafını dolaşan kefiş ekibinin lideridir.

Dünyanın Gelmiş Geçmiş En Büyük Bilim Adamı : Sir Isaac Newton (1642-1727)

Isaac Newton Galileo’nin öldüğü 1642 yılının yılbaşı günü Woolsthorpe-İngiltere’de doğmuş. Çocukluğunda makinalarla ilgili konularda çok yetenekliymiş ve ellerini çok iyi kullanabiliyormuş ancak akıllı bir çocuk olmasına rağman okulda pek dikkatli değilmiş. Bu nedenle annesi onu iyi bir çiftçi olabilmesi için okuldan almış. 18 yaşına geldiğinde Isaac annesini ikna ederek Cambridge Üniversitesine matematik ve fen bilimleri okumayabilmek için kaydolmuş. Isaac Newton yirmi ile yirmi yedi yaşları arasında sonradan dünyayı tamamen değiştirecek bilimsel teorilerinin temellerini atmış.

17. yüzyıl bilim ortamına bakacak olursak teleskopun icadı astronomide çığır açmıştı. İngiliz Filozof Francis Bacon ve Fransız Filozof Rene Descartes, Avrupalı bilim adamlarını Aristoteles‘in söylemlerini bir tarafa bırakarak kendi deney ve gözlemlerini yapmaya çağırmaktaydı. Bacon ve Descartes’in söylemlerini Galileo uygulamaları ile ifade etmişti. Galileo teleskop ile astronomi gözlemleri alanında devrim yapmış, mekanik bilim dalındaki deneyleri ise Newton’un “birinci hareket kanunu” olarak bilinen ilkelerine temel atmıştı. Kan dolaşımı sistemini keşfeden William Harvey ve gezegenlerin güneş çevresindeki hareketlerini formule eden kanunları bulan Johannes Kepler gibi büyük bilim adamları bu yüzyılla yeni bilimsel temelleri atıyorlardı. Ancak salt bilim halen entellektüellerin oyuncağı idi ve Francis Bacon’ın olmasını savunduğu gibi insan yaşantısının bütün akışı değiştirebilecek dinamizme henüz erişmemişti.

Gerçi Kopernikus ve Galileo eski bilimin yanlış algılamalarından bazılarını kenara itmişler ancak birbiriyle bağlantısız görünen bilimsel gerçekleri birleştirerek bir teoriye dönüştürememişlerdi. İşte bu teoriyi ortaya koyan ve modern bilimin o zamandan bu zamana izlemekte olan yolu açan Isaac Newton olmuştur.

Çalışmaları

Newton yaptığı çalışmalarda ulaştığı sonuçları yayınlamakta her zaman isteksiz davranmış, çalışmalarının altında yatan temel fikirlerin çoğunu 1669 yılına kadar formule etmiş olmasına karşın, teorilerinin önemli bir kısmını bu tarihten sonra yayınlamış.

Yayımlanan ilk buluşu ışığın doğası hakkındaki çığır açıcı çalışmasıdır. Yürüttüğü bir dizi önemli deney sonrasında Newton, ışığın gökkuşağının tüm renklerinin bir karışımı olduğunu keşfetmişti. Işığın yansıması ve kırınımıyla ilgili kanunlardan elde edilen sonuçları dikkatle analiz etmişti. Bu kanunları kullanarak günümüzde kullanılan ilk yansıtıcı teleskopu tasarladı ve imal etti. Bu keşifleri sonuçları ile birlikte İngiliz Kraliyet Akademisine yirmi dokuz yaşındayken sunuldu.

Ancak Newton’ın salt matematik ve mekanik alanındaki çalışmaları optik alanındaki çalışmalarından daha büyük önem taşır. Metematiğe en büyük katkısı muhtemelen yirmi üç yaşındayken integral hesabı bulmuş olmasıdır. Onun bu matematik buluşu modern bilimin oluşmasına ve gelişmesine yol açacak kadar elzem bir araç olmuştur.

Newton’ın en önemli keşifleri cisimlerin hareketlerini inceleyen bilim dalı olan mekanik alanıdır. Cisimlerin herhangi bir kuvvet etkisi altında olmamaları halinde nasıl hareket ettiklerini tanımlayan “birinci hareket kanununu” Galileo bulmuştu. Gerçekte elbette cisimler dış kuvvetlerin etkisi altındadır ve mekanik biliminin en büyük sorunu cisimlerin bu koşullarda nasıl hareket ettiğidir. Bu problem Newton tarafından, klasik fiziğin en önemli temel kanunu olarak tanımlanabilecek ikinci hareket kanunu ile çözülmüştür. Matematiksel olarak F = ma ifade edilen bu kanun, bir cismin ivmesinin, yani hızındaki değişimin, cisim üzerine etki eden net kuvvetin cismin kütlesine bölünmesine eşit olduğunu söyler. Bu iki hareket kanununa Newton bir üçüncüsünü ( her etkiye, yani fiziksel güce, kendisine eşit bir güçle karşı koyulur) , ardından dördüncü ve en ünlü buluşunu, evrensel yerçekimi kanununu eklemiştir. Isaac Newton şöyle der : Yerçekimi gezegenlerin hareketlerini açıklar ama bu hareketleri kimin meydana getirdiğini açıklamaz. Tanrı bütün herşeyi yönetir, bilir ve daha neler yapılabileceğini bilir. ”

Bu kanunların dördü bir arada, sarkaç hareketinden gezegenlerin güneş etrafındaki yörüngesel hareketlerine kadar, makroskopik mekanik sistemlerin hemen tümünün incelenip davranışlarının tahmin edilmesine olanak sağlayan bir birleşik sistem oluşturur. Newton yanlız mekanik kanunlarını ifade etmekle kalmayıp, yüksek matematiğin araçlarını kullanarak bu temek kanunların gerçek hayatta karşılaşılan sorunların çözümü için nasıl uygulanabileceğiniz de göstermiştir. Newton’nun sağlığında kanunların en çarpıcı uygulamaları astronomi alanında yapılmıştı. Newton burada da öncülük etti. 1687’de büyük eseri, genelliklep “Principia” olarak bilinen, yerçekimi ve hareket kanunlarını anlattığı “Felsefenin Matematiksel İlkeleri”ni yayımladı. Newton bu kanunların, yıldızların ve gezegenlerin konum ve hareketlerini tam olarak nasıl kullanılabileceğini gösterdi. Bu nedenle de Newton sıkça astronomların en büyüğü olarak değerlendirilir.

Yukarıda değinilen çalışmaları dışında Newton’ın termodinamik ve akustik alanlarındaki çalışmaları, momentum ve açısal momentum korunumu ilkeleri, matematiksel binom teoremi ve yıldızların kökeni hakkındaki ilk inandırıcı açıklamalarını da unutmamak gerekir.

Döneminin diğer bilim adamlarının Newton için söyledikleri de kayda değerdir. Sir Isaac’ın hiçbir zaman dostu olmayan ve ciddi anlaşmazlıklar yaşadığı Leibniz “Newton, matematik alanında dünyanın başlangıcından kemdi dönemine kadar yapılmış olanlardan da fazlasını yapmıştır” diyor. Büyük Fransız bilim adamı Laplace ” Principia insan dehasının yarattığı her ürünün üzerinde, ayrıcalıklı bir yere sahiptir” der. Lagrange, Newton’un gelmiş geçmiş en büyük dahi olduğunu sık sık belirtmiştir. Ernest Mach ise, 1901 yılında kaleme aldığı yazıda, “Newton’dan bu yana matematik alanında yapılan herşey, mekaniğin Newton kanunları temel alınarak didaktif, formel ve matematiksel olarak geliştirlmesinden ibarettir” demiştir.

Newton yola çıktığında bilimi, bazı kavramları ifade yeteneğine sahip olmakla birlikte tahmin yapma yeteneği kısıtlı, birbirinden ayrı duran gerçeklrin ve kanunların bir karmaşası olarak bulmuştu. Bize fiziksel kuranların geniş bir aralığına uygulanabilen ve doğru tahminlerde bulunmak için kullanılabilen, bir araya getirilmiş bir kanun sistemi bıraktı.

Newton 1727 yılında öldü ve Westminister Katedraline gömüldü. Bu şerefe erişen ilk bilim adamıydı.